[1981] Przypadek

Film pokazuje trzy różne losy jednego człowieka, trzy potencjalne życiorysy jednej osoby. Witek urodził się w czerwcu 1956 roku w Poznaniu, jego ojciec brał udział w strajku. Obaj przenoszą się do Łodzi, gdzie Witek uczy się i rozpoczyna studia medyczne. Ojciec umiera, jego ostatnie słowa brzmią: „nic nie musisz”. Witek bierze urlop dziekański i decyduje się na wyjazd do Warszawy. Udaje się na dworzec… W pociągu poznaje komunistę Wernera, skazanego niegdyś za odchylenia prawicowe. Poleca on Witka swemu przyjacielowi, Adamowi, wysokiemu działaczowi partyjnemu. Witek pracuje w organizacji młodzieżowej, nie udaje mu się wyjechać z grupą aktywistów do Francji – nastało burzliwe lato 1980 roku… Losy Witka mogły się potoczyć inaczej. Witek chce wskoczyć do odjeżdżającego pociągu, powstrzymuje go sokista, dochodzi do bójki, Witek zostaje skazany na miesiąc robót publicznych. Poznaje Marka, zajmującego się działalnością opozycyjną, a następnie księdza Stefana, który wciąga Witka do pracy konspiracyjnej. Pracuje w tajnej drukarni, przyjmuje chrzest, związuje się z Werką, nie godzi się na współpracę ze służbą bezpieczeństwa (za wydanie paszportu do Francji), posądzony zostaje przez Marka o zdekonspirowanie nielegalnej drukarni. Wybuchają strajki 1980 roku. I trzecia możliwość. Witek nie zdążył wskoczyć do pociągu. Spotyka Olgę, pod jej wpływem wraca na studia. Miłość, ślub, Oldze i Witkowi rodzi się syn. Witek kończy studia, poświęca się pracy naukowej, nie wstępuje do partii, ale nie angażuje się też w akcje antyrządowe. Ma lecieć z cyklem wykładów do Libii, proponuje mu to dziekan, któremu aresztowano syna za nielegalną działalność. Witek zmienia termin i trasę lotu, by zostać jeszcze na urodzinach żony, która spodziewa się drugiego dziecka… Kilkanaście sekund po starcie w samolocie, którym leci Witek, następuje wybuch.

Realizując w 1979 r. „Amatora” Krzysztof Kieślowski zaznaczył swoje związki z kinem moralnego niepokoju – nurtem dominującym w polskiej kinematografii końca lat 70. Tworzyły je kolejne utwory o trzydziestolatkach, którzy nie potrafią znaleźć dla siebie miejsca w fasadowo ustabilizowanym społeczeństwie. W „Przypadku” Kieślowski stworzył jednak swemu bohaterowi możliwości wyboru między trzema rodzajami życiowej aktywności. Ale, jak twierdzi reżyser, „człowiek jest jak gdyby przeznaczony do postępowania w pewien określony sposób niezależnie od okoliczności. Postać w filmie znajduje się na trzech różnych drogach, ale zasadniczo pozostaje taka sama”. [PAT]

Informacje o filmie zostały opublikowane za uprzejmością i przyzwoleniem „Internetowej Bazy Filmu Polskiego” mieszczącej się pod adresem www.filmpolski.pl