Krzysztof Kieślowski urodził się 27 czerwca 1941 roku w Warszawie. Zmarł przeżywszy 55 lat, 13 marca 1996 roku.
Ojciec Krzysztofa Kieślowskiego, Roman (zmarł w 1957 r.), był inżynierem budownictwa, a matka, Barbara (zmarła w 1981 r.) – urzędniczką. Swoje dzieciństwo reżyser spędził na nieustannych przeprowadzkach. Bywało, iż w ciągu roku uczęszczał do kilku szkół. Ciągłe zmiany miejsca pobytu powodowane były zmianami sanatoriów, w których leczył się na gruźlicę jego ojciec.
Od 1957 do 1962 r. Kieślowski uczył się w Państwowym Liceum Techniki Teatralnej w Warszawie. W czasie tych kilku lat twórca „Trzech Kolorów” zakochał się w scenie, prawie codziennie uczęszczał na przedstawienia do teatrów Ateneum, Współczesnego i Dramatycznego. Po latach pobyt w liceum stał się dla niego inspiracją do zrealizowania filmu „Personel” (1975). Miłość do teatru spowodowała, iż postanowił zostać reżyserem teatralnym. Na kierunek ten jednak przyjmowano tylko absolwentów innych studiów wyższych. Kieślowski postanowił więc zdawać na reżyserię filmową. Do Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej i Filmowej w Łodzi dostał się dopiero za trzecim razem, w 1964 r. W czasie przymusowej przerwy w nauce, między liceum i studiami, zajmował się nauczaniem rysunku, był referentem kulturalnym oraz garderobianym w Teatrze Polskim, gdzie pomagał aktorom tej miary co Tadeusz Łomnicki, Zbigniew Zapasiewicz, czy Aleksander Bardini.
W „Filmówce” Kieślowski uczył się do 1968 r. W tym czasie zrealizował szereg etiud fabularnych i dokumentalnych, m.in. „Tramwaj” (1966) i „Koncert życzeń” (1967). 5 lutego 1970 r. uzyskał dyplom magistra sztuki za pracę teoretyczną napisaną pod kierunkiem Jerzego Bossaka – „Film dokumentalny a rzeczywistość” oraz za dwa filmy dokumentalne: „Zdjęcie” (1968) i „Z miasta Łodzi” (1969), zrealizowane pod opieką Kazimierza Karabasza. „Zdjęcie” jest także debiutem telewizyjnym Kieślowskiego, „Z miasta Łodzi” natomiast – jego pierwszym filmem zrealizowanym w Wytwórni Filmów Dokumentalnych w Warszawie, w której pracował od 1969 do 1983 r. Wyreżyserował tam wiele głośnych dokumentów, m.in., „Przed rajdem” (1971), „Robotnicy’71: Nic o nas bez nas” (1972), „Życiorys” (1975), „Z punktu widzenia nocnego portiera” (1977) oraz „Siedem kobiet w różnym wieku” (1978).
W 1971 r. Kieślowski został członkiem Stowarzyszenia Filmowców Polskich, w którym w latach 1978 – 1981 pełnił funkcję wiceprezesa. Od roku 1974 aż do śmierci, należał do Zespołu Filmowego „Tor”, którego kierownikiem był najpierw Stanisław Różewicz, a od 1979 r. – Krzysztof Zanussi. W zespole tym Kieślowski zrealizował swój debiut fabularny – telewizyjny film „Personel” (1975) oraz pełnometrażowy film kinowy – „Blizna” (1976), a także jedno z najwybitniejszych dzieł nurtu tzw. „kina nieufności” – „Amator” (1979). W latach 70. Kieślowski rozpoczął stałą współpracę z Telewizją Polską i realizował dla niej zarówno dokumenty, jak i widowiska teatralne (m.in. „Dwoje na huśtawce” w 1977 r. i „Kartotekę” w 1979). W 1978 r. zadebiutował jako reżyser teatralny w Teatrze Starym w Krakowie sztuką według własnego scenariusza opartego na wcześniejszym dokumencie – „Życiorys”.
W 1982 r. Hanna Krall, z którą Kieślowski współpracował przy scenariuszu filmu „Krótki dzień pracy” (1981) opartym na jej reportażu, zapoznała reżysera z prawnikiem Krzysztofem Piesiewiczem. W ten sposób rozpoczęła się ich przyjaźń oraz współpraca. Razem napisali scenariusze do wszystkich, z wyjątkiem „Siedmiu dni w tygodniu” (1988), filmów Kieślowskiego, począwszy od „Bez końca” (1985), a skończywszy na „Czerwonym” (1994) oraz niezrealizowanej trylogii „Raj, Czyściec, Piekło”. „Bez końca” rozpoczęło także współpracę i przyjaźń Kieślowskiego z kompozytorem Zbigniewem Preisnerem.
Za swoją twórczość filmową Kieślowski był wielokrotnie wyróżniany. Otrzymał nagrody na festiwalach w Krakowie, Mannheim, Gdańsku, Moskwie, Cannes, Wenecji, Berlinie, San Sebastian. Jest laureatem, wśród najważniejszych, Felixa, Złotego Lwa, Srebrnego Niedźwiedzia, licznych Grand Prix, nagród FIPRESCI, nagrody im. Andrzeja Munka, nagrody „Don Kichota” (przyznanej przez Polską Federację DKF), „Drożdzy” (nagroda tygodnika „Polityka”). W 1995 r. został nominowany do Oscara za scenariusz i reżyserię „Czerwonego”.
Kieślowski prowadził także działalność pedagogiczną. Wykładał reżyserię i scenopisarstwo na uczelniach filmowych zarówno w Polsce, jak i Niemczech, Szwajcarii oraz Finlandii [a także w Danii (Kopenhaga), informacja uzyskana na podstawie książki „Ucieczka do przodu” – przypis autora]. W 1994 r. zapowiedział, że nie będzie już realizował filmów. Zmarł w Warszawie, po operacji serca, na które cierpiał od wielu lat. Pozostawił żonę Marię oraz córkę Martę.
W 1998 roku (16 października) na ulicy Piotrkowskiej w Łodzi odsłonięto jego gwiazdę w nowo powstałej Alei Gwiazd (w okolicach Hotelu Grand i kina „Polonia”).
W grudniu 2000 roku senat Uniwersytetu Śląskiego nadał jego imię Wydziałowi Radia i Telewizji tego uniwersytetu.
Ważniejsze daty
- 27 czerwca 1941 – Data urodzenia (Warszawa)
- 1968 – Wykształcenie (rok ukończenia studiów na Wydziale Reżyserii PWSTiF w Łodzi; dyplom 1970)
- 1976 – Nagroda („Don Kichot” – nagroda Polskiej Federacji Dyskusyjnych Klubów Filmowych; za całokształt twórczości ze szczególnym uwzględnieniem filmu „Personel” na LLf w Łagowie)
- 1976 – Nagroda („Drożdże” tygodnika „Polityka” przyznawana za działalność, która stała się zaczynem myślenia)
- 1979 – Nagroda (Złote Grono na XI LLF w Łagowie)
- 1981 – Nagroda (dyplom Ministra Spraw Zagranicznych za wybitne zasługi w propagowaniu kultury polskiej za granicą)
- 1985 – Nagroda (nagroda ZW ZSMP w Zielonej Górze za całokształt twórczości filmowej na XV LLF w Łagowie)
- 1989 – Nagroda (dyplom Ministra Spraw Zagranicznych za upowszechnianie kultury polskiej za granicą (za rok 1988))
- 1993 – Odznaczenie (Order Literatury i Sztuki przyznawany przez ministra kultury Francji)
- 1994 – Nagroda (im. C. J. Soninga (Dania) za wkład w rozwój sztuki filmowej i europejskiej kultury)
- 1994 – Nagroda (nagroda Fundacji „Biblia i Kultura” w Stuttgarcie za aktualność w podejmowanej tematyce, a przede wszystkim za „Dekalog”)
- 13 marca 1996 – Data śmierci (Warszawa; pochowany na Starych Powązkach w Warszawie)
Spektakle teatralne
Krzysztof Kieślowski wystawił również kilka spektakli teatralnych:
- 1972: „Pozwolenie na odstrzał” według Zofii Posmysz.
- 1973: „Szach Królowi” na podstawie „Noweli Szachowej” Stefana Zuciga.
- 1976: „Kartoteka” według sztuki Tadeusza Różewicza.
- 1976: „Dwoje na huśtawce” według Williama Gibsona.
- „Życiorys” wystawiony w Krakowie na podstawie własnego filmu pod tym samym tytułem.
Galeria zdjęć
Okres młodości | 1 2 3 4 5 6 |
Później | 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 |
Biografię opracowała Dagmara Romanowska. Niektóre informacje zostały opublikowane za uprzejmością i przyzwoleniem „Internetowej Bazy Filmu Polskiego” mieszczącej się pod adresem www.filmpolski.pl